Teamleider Rob van Uden
Werkvelden: Parochievernieuwing, Diaconie, Communicatie en Oecumene
E-mail: rvuden@parochiedongen.nl
Op 21 april 1960, één dag na mijn geboorte, werd ik gedoopt in de Dominicuskerk van Tiel. Vanaf mijn vierde jaar groeide ik op in Oosterhout. Na mijn middelbare school studeerde ik theologie in Tilburg en in 1988 ging ik het parochiepastoraat in; eerst in Princenhage, daarna Bavel en Ulvenhout. In december 1995, op de dag van de Mensenrechten, heeft bisschop Muskens mij tot diaken gewijd. In 2010 werd mijn werkgebied uitgebreid met de voormalige Jeruzalemparochie in Breda.
In diezelfde tijd werd ik afgevaardigde van de bisschop in de landelijke Katholieke Vereniging voor Oecumene. Het is werk waardoor ik verder kon kijken dan de grenzen van mijn parochies of van mijn bisdom. Mijn blik werd ruimer en ik kreeg meer oog voor ontwikkelingen van de R.-K. Kerk in Nederland en wereldwijd. Ook versterkte mijn inzicht in andere kerken. Een verrijking.
Bisschop Liesen benoemde mij en het hele team op 1 maart 2016 voor de Parochie Heilige Geest in Rijen en de parochie Dongen en Klein Dongen – Vaart. Hoewel ik helemaal thuis was in Breda, heb ik van harte ingestemd met deze benoeming. Mijn eerste zorg was dat ik binnen mijn werkgebied wilde wonen, liefst op een pastorie, te midden van de vrijwilligers. En ik ben blij dat ik een deel van het parochiecentrum in Rijen heb kunnen betrekken. Natuurlijk moest ik wennen aan de nieuwe plek en moesten de parochianen aan mij wennen, maar ik kan tevreden terugkijken op de eerste jaren. Met een nieuw team hebben we het werk van onze voorgangers voortgezet, maar hebben we ook noodzakelijke, nieuwe stappen genomen. Het Pastoraal Plan dat we in 2018 afleverden, bleek na een jaar een goed document om ons te scharen in een wereldwijde beweging van Parochievernieuwing.
Uitgebreid vieren kan nog even niet
Rob van Uden is al 25 jaar diaken
Op donderdag 10 december was het precies 25 jaar geleden dat Rob van Uden tot diaken werd gewijd. Die wijding vond plaats door bisschop Tiny Muskens, in de Martinuskerk in Princenhage (Breda). Iets meer dan 25 jaar later, op zondag 13 december, werd in de Laurentiuskerk in Dongen stil gestaan bij deze mijlpaal in het leven van de ‘zilveren’ diaken die sinds vijf jaar niet alleen als pastor, maar ook als teamleider werkzaam is binnen het samenwerkingsverband Parochie Dongen en Klein Dongen – Vaart en Parochie Heilige Geest. Rob had het jubileum uitgebreid willen vieren, maar dat was natuurlijk niet mogelijk.
Door Brigitte Laurijsen
In een interview voor een artikel dat zowel in Weekblad Dongen als in Weekblad Gilze & Rijen wordt geplaatst kijkt diaken Rob van Uden terug op de afgelopen 25 jaar. Het interview vond kort voor de jubileumviering plaats, in de werkkamer van Rob in het Parochiecentrum in Rijen, het gebouw waar hij samen met echtgenote Conny ook woont. Conny brengt aan het begin van het gesprek ook koffie binnen en zal na afloop ook met Rob op de foto gaan, maar het interview zelf vindt met Rob van Uden plaats. Hij is immers de jubilaris.
Fotoalbum
Op tafel ligt een lijvig fotoalbum. De foto’s in het album blijken 25 jaar geleden te zijn gemaakt, tijdens de diakenwijding van Rob. Rob omschrijft die wijding als een ‘echt hoogtepunt’ uit de afgelopen 25 jaar. Hij noemt het bewust een wereldviering, met mensen en elementen uit de hele wereld, waaronder enkele Afrikaanse liedjes. Het door hem zelf gekozen thema was ‘Diaken in een wereldkerk’. Diverse aanwezige kinderen vertegenwoordigden continenten en zelfs bisschop Muskens droeg een Afrikaanse bisschopsmijter.
Mensenrechten
Niet alleen het karakter van de viering, maar ook de datum van de diakenwijding maakte bijzondere indruk op Rob. Op 10 december wordt ieder jaar De Dag van de Mensenrechten gevierd. Hoewel Rob de datum van de diakenwijding niet zelf had gekozen, paste die dag perfect bij hem: iemand die voor die tijd al betrokken was bij Amnesty International. Ook het feit dat Rob en Conny zich inzetten voor vluchtelingen past hierbij.
Diaken
Op de vraag of hij wat voelde voor een gesprek ter gelegenheid van zijn diakenjubileum antwoordde Rob onmiddellijk: ,,Natuurlijk sta ik open voor een interview. Wat me nog wel zinvol lijkt: een uiteenzetting wat een diaken nou eigenlijk is. Dat is in de afgelopen vijf jaar nauwelijks gebeurd’’. Rob legt uit dat hij zelf een permanent diaken is. Dit in tegenstelling tot een transeunt diaken die later tot priester wordt gewijd. Maar, wat is nu eigenlijk een diaken? Rob vertelt: ,,Diaken komt van het Griekse woord diakonos, dat dienaar betekent. Diakens zijn van oorsprong helpers van apostelen’’. Tot zo ver de officiële betekenis. Nu de inhoudelijke uitleg, aldus Rob: ,,Het gaat veel meer om de identiteit. Dienen is de eerste taak. Dienstbaarheid in de ruimste zin van het woord’’.
Barmhartigheid
Bij zijn officiële presentatie op 11 maart 2016 in het samenwerkingsverband van de beide parochies liet Rob weten zich sterk te maken voor barmhartigheid. Hij verwoordde dat als volgt: ,,Mijn werk wil ik beginnen met het Heilig Jaar in gedachte: Met een houding van barmhartigheid creëer je een ruimte van liefde en respect voor een ander en voor jezelf en kun je elkaar open maken voor een gemeenschap naar Gods hart’’.
Gooien met spullen
Hoewel Rob zich als geen ander realiseert dat het COVID19-virus rond waart en dat iedereen pas op de plaats moet maken, was het niet gemakkelijk om te accepteren dat zijn jubileum slechts zeer beperkt kon worden gevierd. Hij had er erg naar uit gekeken, er een echt ‘feest van de parochie’ van willen maken. Een viering met een ‘oecumenisch tintje’, iets onvergetelijks. Het jongerenkoor van 25 jaar geleden was uitgenodigd en had reeds toegezegd, evenals de dirigent, maar naarmate de datum van het jubileum dichterbij kwam, verbleekte de hoop. Rob begreep het, maar frustrerend was het: ,,Ik gooide met spullen’’.
Jubileumviering
Een echt ‘feest van de parochie’ maakte plaats voor een redelijk bescheiden Eucharistieviering op zondag 13 december, de Derde zondag van de Advent. Behalve diaken Rob van Uden ging pater Schaas Vermeulen voor. Rob kijkt een dag later terug: ,,De viering was bescheiden, maar mooi. Met een koor van vier dames, onder leiding van Frans Bullens, was er mooie zang’’. In zijn preek ging Rob in op zijn keuze voor het diakenambt: ,,Hoe mijn priester-collega Rud Smit mij destijds heeft gevraagd of ik geen diaken zou worden. Hoe ik daar maanden later een ‘ja’ op formuleerde. Dat het voor mij op dat moment ging om de identiteit van sociale dienstbaarheid en maatschappijbetrokkenheid’’.
Verandering
Rob vertelt dat het hem destijds vooral om ‘de navolging van Christus’ ging en dat de sociale dienstbaarheid is gebleven, maar dat hij heeft geleerd dat die dienstbaarheid in allerlei situaties vormgegeven hoort te worden. Hij vervolgt: ,,Bovendien leerde ik zien dat die ‘navolging’ en sociale betrokkenheid gemakkelijk kan leiden tot de arrogantie dat je jezelf beter of verstandiger dan een ander vindt. Steeds beter leerde ik mijn eigen beperkingen zien. Net als Johannes de Doper ben ik nu meer geneigd van me af te wijzen, naar Jezus: Het gaat niet om mij, maar uiteindelijk gaat het om Hem: Zijn Liefde, Zijn Barmhartigheid, Zijn bevrijding’’.
Waardering voor Rob
Bij een jubileum hoort waardering. Die werd uitgesproken door vicevoorzitter Gerard Jansen van de Personele Unie Dongen-Rijen: ,,Rob heeft de insteek van een echte diaken: hij zoekt het raakvlak van kerk en maatschappij steeds op. Als een echte diaken die gaat over de armenzorg is hij betrokken en actief bij diverse zaken rond die armoedezorg. Hier ligt er een raakvlak met onze Heilige Laurentius die ook diaken was in het oude Rome en de zorg had voor de armen’’. Gerard sprak ook waardering uit voor Conny: ,,Rob en Conny, deze twee-eenheid, weten in Rijen een warme plek te creëren waar iedereen welkom is’’. Tot slot zei hij: ,,Helaas mogen wij voor jullie niet zingen, maar een groot applaus is zeker op zijn plaats. Rob en Conny, van harte proficiat en bedankt voor alle inzet’’.
Tandem
Ook Rob zet zijn echtgenote in het zonnetje: ,,Conny heeft altijd een grote rol gespeeld. Altijd was ze er in mijn werk bij. Ze heeft, zoals dat altijd zo mooi gezegd wordt, mij ondersteund. Maar bijzonder is dat we vaak als een tandem geopereerd hebben. Dan had ze een onvervangbare plaats in mijn werk. In de laatste jaren heeft ze ook duidelijk haar eigen plaats en haar eigen taken, onafhankelijk van mij. Ook dat heeft voordelen, want het pastorale terrein waarin je moet werken is natuurlijk veel uitgestrekter dan 25 jaar geleden’’.
