Toespraak Oogstdankviering 2021
Een zacht zonlicht straalt tijdens deze laatste zomerdagen over onze weiden, velden en akkers. Het hemelwater heeft tijdens de voorbije zomer voor ontzettend veel groeikracht gezorgd. Na enkele zeer droge zomers konden we ons nauwelijks nog voorstellen dat we een ouderwetse Hollandse zomer zouden meemaken. De natuur zorgt altijd voor verrassingen. De natuur heeft een groot herstellend vermogen.
Maar de laatste jaren groeit steeds meer het besef dat de mensheid haar verantwoordelijkheid moet nemen ten aanzien van de Schepping. Wereldwijd is er sprake van uitbuiting van de natuur: massale ontbossing, lozing van gifstoffen en ongeëvenaarde bouwactiviteiten, waardoor veel groen verdwijnt. Deze ontwikkelingen zijn echt niemand ontgaan. Het is noodzaak dat verschillende continenten van onze aarde de armen ineen slaan om het tij te keren. Samen met de dieren en de planten zijn wij, mensen, het leven op deze aarde. We vormen als het ware één grote familie, met verantwoordelijkheid en zorg voor elkaar. We moeten voor elkaar een toekomst mogelijk maken. In het aanpakken van de uitbuiting van de natuur voelen we ons vaak machteloos, omdat we geen grip hebben op de machtige economische structuren die onze wereld beheersen.
En tegelijkertijd wordt er in ons kleine Nederland al zoveel ontwikkeld om het stikstofgehalte, het fosforgehalte, en het gebruik van fossiele grondstoffen naar beneden te halen. De vele agrarische familiebedrijven in onze streken zijn heel creatief aan het werk gegaan om samen te werken aan een beter milieu, aan een leefomgeving die aantrekkelijk is voor iedereen. Zij hebben daar hun energie, hun tijd en hun financiën ingestoken. Zij hebben als het ware alles gedaan om hun ‘kind’, want boeren, tuinders en telers, houden van hun bedrijf als van hun eigen kind, zo te laten ontwikkelen dat het verantwoord de toekomst in zou kunnen gaan.
Maar tot verdriet van vele agrarische familiebedrijven worden hun tomeloze inspanningen door beleidsmakers en politici niet gezien. De ene wetgeving na de andere maakt het voor velen onmogelijk om hun agrarisch bedrijf voort te zetten, terwijl die boerderij, die tuinderij, die kwekerij hun levenswerk is, en dat al vele generaties lang. Samen met de agrariërs voelen wij aan dat het niet eerlijk is om zoveel schuld voor stikstof en fosfor bij hen neer te leggen.
Niet voor niets kwamen er boerenprotesten en lieten zij hun verdriet, hun woede en frustratie blijken. Deze week kwam er weer zo’n onmenselijk voorstel van de Landsadvocaat in het nieuws. Hij opperde om gewoon de vergunning van boerenbedrijven in de buurt van natuurgebieden in te trekken. Zo kan er een beleid ontstaan dat boerenbedrijven van de ene dag op de andere niet meer mogen bestaan. Terwijl juist ook de agrarische sector tijdens de voorbije jaren zo ontzettend goed heeft meegewerkt om natuurbeheer op een hoger peil te brengen. Het lijkt wel of het bewust onmogelijk wordt gemaakt voor de boeren.
Na het lezen van het evangelie van vandaag zie ik in de jongste zoon de beleidsmakers en politici met een beperkte kijk op de werkelijkheid. Hoeveel vruchtbare landbouwgronden worden er in deze tijd te grabbel gegooid?
In mijn ogen worden ze gewoon verkwist en verbrast. Volgebouwd met de metalen dozen die het ooit zo mooie landschap van Nederland, en vooral ook van Brabant ontsieren. En dat niet alleen: tal van logistieke centra worden er opgericht. Alsof al dat vrachtverkeer dat over de Nederlandse wegen dendert geen stikstof uitstoot. Omwille van grote economische belangen worden er in mijn ogen verkeerde keuzes gemaakt. Wanneer straks al ons voedsel uit andere werelddelen moet komen worden we toch veel te afhankelijk? Terwijl Nederland internationaal floreerde met haar agrarische wereld. Ik weet zeker dat de beleidsmakers en politici van nu, die verantwoordelijk zijn voor het verkwisten van zoveel goed en mooi agrarisch leven, net als de jongste zoon uit het evangelie ooit met hangende pootjes terug zullen komen om aan onze boeren, tuinders en telers te vragen: “Heb je nog wat eten voor mij?”
Het desastreuze beleid dat de agrarische wereld stuk maakt moet stoppen.
Net zoals het uitbuiten van de natuur op onze aarde moet stoppen.
Beleidsmakers, politici en agrariërs moeten de mogelijkheid krijgen om weer familie van elkaar te worden; om niet tegen elkaar te worden opgezet, maar mensen te zijn die liefde en zorg hebben voor één wereld. Een goede landbouw, een eerlijke veeteelt, is best mogelijk met een verantwoord natuurbeleid. Er is creativiteit genoeg, en geef dat dan ook een kans!Laten we als samenleving worden zoals de vergevende vader in het evangelie, die nieuwe mogelijkheden schept en ruimte om te leven voor al zijn kinderen.
Een vader die zich inzet voor herstel. Dan wordt onze wereld weer mooi en kunnen we de kracht ervaren van één grote mensenfamilie.
Pastor Joost de Bont
